معاون اسبق وزارت نفت: نفت را سر سفره مردم ببریم

معاون اسبق برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت گفت: این که ما می‌گوییم نفت را سر سفره مردم ببریم، یعنی با توسعه زنجیره ارزش نفت برای مردم اشتغال پایدار ایجاد کنیم. نگاه صرفا توزیعی به بحث درآمدهای نفتی درست نیست.

به گزارش فراز محسن خجسته‌مهر معاون اسبق برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در حاشیه نشست ستاد انرژی آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: گام دوم انقلاب هم به دلیل تغییر شرایط مربوط به محیط داخل و هم به دلیل تغییرات مربوط به محیط خارج و بین‌الملل دو تفاوت اساسی با گام اول دارد. تغییرات مربوط به محیط ژئوپلتیک و ژئواکانومیک و همچنین پیچیدگی‌هایی که در محیط اقتصادی ما به وجود آمده این مأموریت سنگین را به ما دیکته می‌کند که گام دوم بسیار سخت‌تر و پیچیده‌تر از گام اول است.

وی گفت: بنابراین بایستی از یک استحکام و آمادگی کاملی برخوردار باشیم. ما حتماً بایستی برنامه داشته باشیم. توقعات از دولت آینده بسیار بالاست، البته اینکه توقعی بالا باشد لزوماً منفی نیست. معمولاً بیانگر مهم بودن و با‌اهمیت بودن کسی است که وارد عرصه می‌شود. هر چه توقعات و انتظارات بالاتر باشد بیانگر مهم بودن آن کسی است که می‌خواهد این مأموریت‌ها را انجام بدهد و همه‌ی ما بایستی به توفیق الهی این آمادگی را داشته باشیم.

خجسته‌مهر افزود: ما باید اجازه بدهیم مردم ما با تمام توانشان، فکرشان، پولشان و اراده‌شان وارد میدان شوند. یکی از مشکلات اساسی ما این است که اجازه بروز و ظهور افکار و توانمندی‌های مردم را نداده‌ایم. یعنی ما اگر زمینه را فراهم کنیم خود مردم می‌توانند با ایده‌هایی که دارند کارآفرینی کنند. به نظر من مردم دنبال این نیستند که سهم‌شان را از فروش نفت دریافت کنند و دید صرفا توزیعی هم به این موضوع اشتباه است.

*توسعه زنجیره ارزش منابع هیدروکربوری اصلی‌ترین وظیفه وزارت نفت است

معاون اسبق برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت تاکید کرد: مردم ما اهل کار و کرامت هستند. هیچ‌کس توقعی ندارد که یک سفره‌ای پهن شود و بدون هیچ توانی، هیچ تحرکی، هیچ اراده‌ای، هیچ برنامه‌ای بیاییم سهمی از این سفره برداریم. به نظر من در صورت توسعه صنعت نفت می‌تواند یک سفره بزرگی را برای کار و همت مردم فراهم کرد.

وی گفت: به نظر من سفره مردم می‌تواند تحت تاثیر ثروت زیرزمینی یا منابع هیدروکربوری ما قرار بگیرد. اگر بر اساس ضریب بازیافت نفت 24 درصد و ضریب بازیافت گاز حدود 69 درصد در نظر بگیریم 340 میلیارد بشکه ذخیره گاز و نفت معادل بشکه نفت در زیر زمین داریم. ما به دنبال این هستیم که از این سفره و دارایی زیرزمینی استفاده کنیم و این نفت و گاز را به حد‌اکثر ثروت روی زمینی تبدیل کنیم.

خجسته‌مهر اظهار داشت: به نظر شما چرا در اصل 44 قانون اساسی گفته‌اند حاکمیت مالکیت میادین نفت و گاز را بر عهده دارد. برای اینکه او امانت‌دار مردم است که با یک حکمرانی انرژی درست و موفق بگوید این نفت را کجا باید مصرف کنم. چگونه توزیعش کنم. سهم ساخت داخل از این نفت چقدر است؟ آیا نفت را به حد‌اقل قیمت بفروشم یا به عنوان یک امانت‌داری امین و صدیق آن را به حد‌اکثر ارزش خودش برسانم و در معرض نگاه مردم قرار بدهم؟ توسعه زنجیره ارزش اصلی‌ترین وظیفه وزارت نفت است.

*نفت زمانی سر سفره مردم می‌آید که با توسعه صنایع پایین‌دستی برای مردم اشتغالزایی شود

معاون اسبق برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت گفت: ما در آینده بسیار محتاج تصمیمات عالمانه هستیم. هر چه آسیب دیدیم به خاطر این بوده که بعضاً تصمیمات جاهلانه گرفتیم. من می‌خواهم به یک مثال اشاره کنم که ببینید گروهبان‌ها چقدر خوب کار کرده‌اند. در سال 1390 همه‌ ما چشم‌انتظار خارجی‌ها مثل توتال و «انی» بودیم که بیاید این فازهای پارس جنوبی را مثل فاز چهار و پنج را دوباره توسعه بدهند. ولی در آن برهه با یک تصمیم عالمانه و البته جهادی در سال 1390 تمام فازهای پارس جنوبی به یکباره به همین مردم و شرکت‌های ایرانی سپرده شد.

وی خاطرنشان کرد: وزارت نفت در آن دوره 22 میلیارد دلار قرارداد را امضا کرد و با اتکا به توان داخلی و استفاده از ظرفیت شرکت‌های ایرانی توسعه فازهای پارس جنوبی را آغاز کرد و هنوز که هنوز است مردم به نوعی از سر این سفره ارتزاق می‌کنند و گاز موردنیازشان را دریافت می‌کنند.

خجسته‌مهر گفت: این که ما می‌گوییم نفت را سر سفره مردم ببریم، یعنی با توسعه زنجیره ارزش نفت برای مردم اشتغال پایدار ایجاد کنیم. امروز 85 درصد اقلام کالای مربوط به تجهیزات نفت، گاز، پالایش‌ و پتروشیمی بومی‌سازی شده است ولی 40 الی 45 درصد از ظرفیت کارخانه‌های تولیدکنندگان تجهیزات بلااستفاده باقی مانده است، زیرا که به دلیل عدم توسعه زنجیره ارزش توسعه در صنعت نفت متوقف شده است.

*اگر پالایشگاه ستاره خلیج فارس را نمی‌ساختیم مردم ما را به بی‌عقلی متهم می‌کردند

معاون اسبق برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت افزود: احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس از تصمیمات بزرگی بود که در دولت نهم گرفته شد و اگر در زمان آقای ضیغمی برای ساخت این پالایشگاه همت نمی شد، امروز مردم همه‌ی ما را به بی‌عقلی متهم می‌کردند که چرا پالایشگاه‌سازی را در دستور کار قرار نداده‌ایم. خوشبختانه پالایشگاه ستاره خلیج فارس به بهره‌برداری رسید و با این اقدام اشتغالزایی و ارزش افزوده قابل توجهی به خصوص در شرایط تحریم برای کشور ایجاد شد.

وی گفت: الان در حوزه تجهیزات نفت حدود 800 شرکت فعال هستند که 80 هزار شغل مستقیم و 250 هزار شغل غیرمستقیم ایجاد کرده‌اند و ظرفیت تولید 10 میلیارد دلار در سال کالا و تجهیزات دارند. الآن حدود 40 درصد این ظرفیت خالی است. آیا نباید وزارت نفت این ظرفیت‌ها را احیا کند؟ ما باید نگاه‌مان را در وزارت نفت آینده حتماً تغییر بدهیم. مانیفست وزارت نفت از یک سری نقطه‌نظرها حتماً و حتماً بایستی تغییر بکند.

خجسته‌مهر در پایان خاطرنشان کرد: ما از یک ضعف مفرط به نام دیپلماسی انرژی رنج می‌بریم. ما بایستی دیپلماسی نفت را اقتصادی کنیم. من درصدد نیستم که توضیح بدهم چه اقداماتی می‌شود انجام داد. نباید دستگاه یا شرکت یا بخشی از وزارت نفت وجود داشته باشد که مأموریت صادراتی نداشته باشد. کار ما باید صادرات محور باشد. ما دیگر نمی‌توانیم صرفاً درآمدمان را به فروش نفت خام محدود کنیم. حتماً اگر می‌خواهیم به حد‌اکثر ارزش برسیم اولا باید ساخت داخل را تقویت کنیم. ثانیا کارمان را مبتنی بر ایجاد ارزش افزوده، صادرات محور کنیم.